2016/12/31، 05:01 PM
به عقیده‌ی شکراللهی استفاده از این معادل‌ها تاثیر چندانی بر زبان فارسی نمی‌گذارد. چرا که جامعه فارسی زبان نزدیک به هشتاد میلیون نفر است و تعداد منوی کافه‌ها و خود کافه‌ها آنقدر نیست که بتواند بر زبان فارسی هشتاد میلیون نفر تاثیر بگذارد: «من شک دارم که استفاده از معادل‌های مسخره و خنده‌دار فارگلیسی [مانند همین استرابری‌مینت و ماکتیل کیوکمبر] تأثیر چندانی بر زبان فارسی بگذارد. جامعه‌ی فارسی‌زبان فقط در ایران نزدیک به هشتاد میلیون نفر است. قیاس واقع‌بینانه کنید با شمار این منوها و کافه‌ها و… از طرف دیگر، بخش عمده‌ای از جامعه‌ی مصرف‌کننده‌ی همین منوها هم خودشان نگاه انتقادی به این قضیه دارند.»
او تاکید می‌کند: «توقع این نیست که هر صاحب‌کافه‌ای، فارغ از بحث سودجویی با واژه‌های انگلیسی، خودش بنشیند برای همه‌چیز کلمه و ترکیب نو بسازد. توقع هم اصلا این نیست که دقیقا آن را ترجمه کنند ولی می‌شود برای کالا یا نوشیدنی یا خوردنی، کلمه‌ها یا ترکیبات جدید بسازند. جوری که هم مشکل بار عاطفی نداشته باشد هم به دام این همه معادل انگلیسی مضحک نیافتیم.»
فرهنگ‌سازی از طریق منوی کافه‌ها
در گشت و گذار بین منوی کافه‌ها گذشته از مواردی مثل اسکرمبلد اگز به جای تخم‌مرغ همزده، به نمونه‌های جذابی از خلاقیت صاحبان کافه‌ها یا طراحان منو در انتخاب اسامی یا معادل‌سازی فارسی هم برخوردم. از یخ‌نوش و سردنوش گرفته تا نوشیدنی توت‌فرنگی‌طور و غذای مامان‌پز. کافه مهتاب جزو کافه‌هایی‌ست که منویی ابداعی به مشتریانش ارائه کرد و روی محصولاتش اسم‌های خاص و احساسی گذاشت و زیرشان توضیح هم نوشت. رفتیم سراغ مهتاب ربیعی و مهدی ساران زوج راه‌انداز و گرداننده‌ی کافه تا درباره‌ی ایده‌ی منوی کافه مهتاب حرف بزنیم.
![[تصویر: 5.-iCoff.ee-Cafe-Menu-Farsi-Farglisi.jpg]](http://icoff.ee/fa/wp-content/uploads/2016/11/5.-iCoff.ee-Cafe-Menu-Farsi-Farglisi.jpg)
«ما دغدغه‌ی پاسداری از زبان فارسی نداشتیم. من برای نوشتن منو از ادبیات خودم استفاده کردم و دوست داشتم این‌طوری بنویسم. این اتفاق خود به خود می‌افتد. من به زبانی منوی کافه‌ام را می‌نویسم که آن را بلدم.» مهتاب ربیعی نوشتن منوی کافه مهتاب را این‌طور توضیح می‌دهد و بعد به نکته‌ای متفاوت اشاره می‌کند: «چیزی که من را اذیت می‌کند این است که آدم‌ها معمولا وقتی کلمات انگلیسی را استفاده می‌کنند که انگلیسی خوبی هم ندارند. معمولا آن‌هایی که انگلیسی خوبی دارند از کلمات انگلیسی بی‌ربط وسط حرف زدن‌شان استفاده نمی‌کنند. این کلمات غیرفارسی خواهان دارد و پول در می‌آورد. برای کسی که باید اجاره‌ی کافه‌اش را در بیاورد موقعیتی است که از آن استفاده می‌کند. وقتی نوشتن استرابری با جای توت‌فرنگی پول در می‌آورد چرا استفاده نکنند؟»
«خیلی وقت‌ها مشتری‌ها به ما می‌گویند چرا چیز جذابی در منو ندارید؟ خیلی‌ها دنبال اسامی جذاب و مزه‌های جذاب هستند، حتا وقتی مواد تشکیل‌دهنده‌ی یک محصول برایشان آشنا باشد و قبلاً آن را خورده باشند، تغییر اسم آن رویشان اثر می‌گذارد.»
این‌ها را مهدی ساران درباره‌ی تمایل مشتری‌ها به کلمات غیرآشنا می‌گوید و بعد به سابقه‌ی حضور ۱۵ ساله‌شان در حوزه کافه اشاره می‌کند: «شاید قدمت کافی‌شاپ و قهوه‌خانه در ایران زیاد باشد، اما این نوع از کافه‌ها و کافه‌نشینی بحث جدیدی است نسبت به اصناف دیگر. قدیم کسی با خانواده نمی‌آمد کافه یا کافی‌شاپ. الان اما با بچه‌ی نوزاد و خانواده هم به کافه‌ها می‌روند و به مرور زمان تغییرات ایجاد شده. من فکر می‌کنم کلمات فارسی هم کم‌کم راه خودشان را در این فضا باز می‌کنند.»
ادامه دارد...
او تاکید می‌کند: «توقع این نیست که هر صاحب‌کافه‌ای، فارغ از بحث سودجویی با واژه‌های انگلیسی، خودش بنشیند برای همه‌چیز کلمه و ترکیب نو بسازد. توقع هم اصلا این نیست که دقیقا آن را ترجمه کنند ولی می‌شود برای کالا یا نوشیدنی یا خوردنی، کلمه‌ها یا ترکیبات جدید بسازند. جوری که هم مشکل بار عاطفی نداشته باشد هم به دام این همه معادل انگلیسی مضحک نیافتیم.»
فرهنگ‌سازی از طریق منوی کافه‌ها
در گشت و گذار بین منوی کافه‌ها گذشته از مواردی مثل اسکرمبلد اگز به جای تخم‌مرغ همزده، به نمونه‌های جذابی از خلاقیت صاحبان کافه‌ها یا طراحان منو در انتخاب اسامی یا معادل‌سازی فارسی هم برخوردم. از یخ‌نوش و سردنوش گرفته تا نوشیدنی توت‌فرنگی‌طور و غذای مامان‌پز. کافه مهتاب جزو کافه‌هایی‌ست که منویی ابداعی به مشتریانش ارائه کرد و روی محصولاتش اسم‌های خاص و احساسی گذاشت و زیرشان توضیح هم نوشت. رفتیم سراغ مهتاب ربیعی و مهدی ساران زوج راه‌انداز و گرداننده‌ی کافه تا درباره‌ی ایده‌ی منوی کافه مهتاب حرف بزنیم.
«ما دغدغه‌ی پاسداری از زبان فارسی نداشتیم. من برای نوشتن منو از ادبیات خودم استفاده کردم و دوست داشتم این‌طوری بنویسم. این اتفاق خود به خود می‌افتد. من به زبانی منوی کافه‌ام را می‌نویسم که آن را بلدم.» مهتاب ربیعی نوشتن منوی کافه مهتاب را این‌طور توضیح می‌دهد و بعد به نکته‌ای متفاوت اشاره می‌کند: «چیزی که من را اذیت می‌کند این است که آدم‌ها معمولا وقتی کلمات انگلیسی را استفاده می‌کنند که انگلیسی خوبی هم ندارند. معمولا آن‌هایی که انگلیسی خوبی دارند از کلمات انگلیسی بی‌ربط وسط حرف زدن‌شان استفاده نمی‌کنند. این کلمات غیرفارسی خواهان دارد و پول در می‌آورد. برای کسی که باید اجاره‌ی کافه‌اش را در بیاورد موقعیتی است که از آن استفاده می‌کند. وقتی نوشتن استرابری با جای توت‌فرنگی پول در می‌آورد چرا استفاده نکنند؟»
«خیلی وقت‌ها مشتری‌ها به ما می‌گویند چرا چیز جذابی در منو ندارید؟ خیلی‌ها دنبال اسامی جذاب و مزه‌های جذاب هستند، حتا وقتی مواد تشکیل‌دهنده‌ی یک محصول برایشان آشنا باشد و قبلاً آن را خورده باشند، تغییر اسم آن رویشان اثر می‌گذارد.»
این‌ها را مهدی ساران درباره‌ی تمایل مشتری‌ها به کلمات غیرآشنا می‌گوید و بعد به سابقه‌ی حضور ۱۵ ساله‌شان در حوزه کافه اشاره می‌کند: «شاید قدمت کافی‌شاپ و قهوه‌خانه در ایران زیاد باشد، اما این نوع از کافه‌ها و کافه‌نشینی بحث جدیدی است نسبت به اصناف دیگر. قدیم کسی با خانواده نمی‌آمد کافه یا کافی‌شاپ. الان اما با بچه‌ی نوزاد و خانواده هم به کافه‌ها می‌روند و به مرور زمان تغییرات ایجاد شده. من فکر می‌کنم کلمات فارسی هم کم‌کم راه خودشان را در این فضا باز می‌کنند.»
ادامه دارد...