تاریخچه قهوه سازها : قسمت دوم

[kamran]

   
سزوه ترکی

شاید قهوه ترک یا عربی قدیمی‌ترین شیوه دم کردن قهوه باشد که تا کنون باقی مانده این شیوه دم‌کردن قهوه یکی از محبوب‌ترین انواع قهوه‌هاست که در قرن 15 میلادی رواج پیدا کرد. هرچند که بنظر می‌رسد منشاء این شیوه دم کردن شبه جزیره عرب و یا به تعبیر دقیق‌تر کشور یمن باشد ولی توسعه و معرفی قهوه و این شیوه آماده سازی توسط عثمانی‌ها این نوع قهوه را به‌نام قهوه ترک (Turkish Coffee) معروف کرده است. دم کردن قهوه‌ی ترک یا عربی از دیرباز به وسیله‌ی قهوه‌جوش صورت می‌گرفته است، که در زبان ترکی بدان تورکا (Toorka)، جذوه (Cezve) به معنی گلدان و ایبریک (Ibrik) به معنی پارچ نیز می‌گویند. استفاده از این وسیله‌ی ساده از روش‌های مرسوم دم کردن قهوه در خاورمیانه و برخی دیگر نقاط دنیاست. تجهیزاتی که برای دم کردن یک فنجان قهوه ترک بدان‌ها نیاز داریم یک آسیاب خوب، یک قاشق فلزی برای هم زدن قهوه و نیز یک منبع حرارتی‌ مثل اجاق گاز یا اجاق برقی یا آتش است. البته در گذشته گاه قهوه‌جوش را بر روی شن‌های داغ سواحل مدیترانه قرار می‌دادند تا دم شود. برای دم کردن یک فنجان قهوه ترک باید از ریزترین سایز آسیاب دانه‌های قهوه استفاده کرد به طوری که پودر قهوه‌ای که در قهوه‌جوش می‌ریزیم بسیار لطیف باشد.

طراحی

تفاوت قهوه‌جوشی که از آن برای دم کردن قهوه ترک استفاده می‌شود با دیگر ظروف مسی و فلزی هم‌چون شیرجوش این است که مساحت کفه‌ی آن کم است. هم‌چنین لبه‌ی بالایی قهوه‌جوش باریک‌تر از کفه‌ی آن است و بر روی آن یک یا دو شکاف آبریز نیز تعبیه شده است تا قهوه راحت‌تر درون فنجان ریخته شود. حین دم کردن قهوه ترک، کفی روی مایع ایجاد می‌شود و اگر مساحت کفه‌ی ظرف زیاد باشد، مقدار زیادی از این کف‌های ایجاد شده به لبه‌های ظرف خواهند چسبید و در نتیجه هرز خواهند رفت. به همین علت از یک قهوه‌جوش با گنجایش 240 میلی‌لیتر نهایتاٌ یک تا دو فنجان قهوه می‌توان گرفت چون قهوه‌جوش گنجایش بیشتر از آن را ندارد و در ضمن باید حجم زیادی از آن را در ابتدا خالی بگذاریم چراکه قهوه کف می‌کند و بالا می‌آید و اگر قهوه‌جوش را بیش از اندازه پر کرده باشیم سرریز می‌شود. البته قهوه‌جوش‌هایی با گنجایش 300 و 360 میلی‌لیتر نیز وجود دارند. از دیگر اجزاء تشکیل‌دهنده‌ی قهوه‌جوش یک دسته‌ی نسبتاٌ دراز است که اغلب از جنس چوب است. ترکیب ظرف مسی و دسته‌ی چوبی در قهوه‌جوش ترکیب رایج و مناسبی‌ست.

سلام جهان!:

- چگونه پیپ و چوب سیگار خود را تمیز کنیم
- منتخب